Hoe ex-gedetineerden ons doen nadenken

Gevangenissen en gevangenen zijn voor veel mensen geen aantrekkelijk thema. “Want wie daar verzeild geraakt, heeft het ongetwijfeld verdiend. Ze hebben het zelf gezocht.” Misschien is dat wel omdat we ervan uitgaan dat gevangenissen een eindpunt zijn voor wie een misdaad beging, eerder dan een nieuw startpunt voor het leven na de gevangenis? Maar wat dan met de 11.000 mensen die jaarlijks vrijkomen? In 2015 startte Caroline Bruynseels met Bond zonder Naam Prison Talk op. Het laat ex-gedetineerden toe hun verhaal te delen met mensen buiten de gevangenis.

Allemaal mensen
“Media en films tonen graag het beeld van de gevangenis waarin enkel gevaarlijke criminelen opgesloten zitten. Die daar best zo lang mogelijk blijven. En waar je liefst niets mee te maken krijgt.” Aan het woord is Caroline Bruynseels, de psychologe die begin 2015 samen met Bond zonder Naam het project Prison Talk opstartte. Omdat de wereld voor Caroline nooit zwart-wit is geweest én vanuit een oprechte interesse in de mens in zijn meest ongecensureerde vorm, begon ze tien jaar geleden vormingen communicatie en agressiebeheersing te geven aan gedetineerden. “Mensen die je neef, buur of collega kunnen zijn.”

Tweede kans waarmaken
En hoe zou jij willen dat jouw buur, neef of collega weer in de maatschappij terugkeert? Want zo is het: 99% van de gevangenen komt op een bepaald moment vrij. “Ik wil mensen niet met auto’s vergelijken. Maar als je een haperende auto tien jaar lang in de garage laat staan met een gesloten poort, verwacht je toch ook niet dat die plots – zonder herstellingswerk - weer kan rijden als je na al die jaren de poort weer opent? Dat is waarom mensen echt goed begeleid moeten worden tijdens hun detentie.”

Van talk naar herstel
Elke spreker die via Prison Talk zijn verhaal brengt, vertegenwoordigt een hele groep ex-gedetineerden die verbaal minder sterk zijn. “Anderen behoeden om niet dezelfde fout te maken, is voor sprekers vaak een grote drijfveer . Het betekent voor hen vaak een vorm van herstel”, zegt Caroline. Ook de zorg voor de spreker is belangrijk. Elke Prison Talk-spreker vormt een tandem met een buddy, iemand die als professional in het gevangeniswezen heeft gewerkt en nu als vrijwilliger nog zijn steentje wil bijdragen aan re-integratie.

Aha-erlebnis
“Veel ex-gedetineerden worden gemeden of van het kastje naar de muur gestuurd in hun zoektocht naar een job, een woning of in de uitbouw van een sociaal netwerk. Stuk voor stuk cruciale bouwstenen in het re-integratieproces.” Prison Talk verbindt de wereld binnen de gevangenismuren met de wereld erbuiten. “We gaan de dialoog aan en laten de ex-gedetineerde vertellen over zijn eigen ervaringen, spijt, uitdagingen en struikelblokken. Over hoe ze het nu beter willen aanpakken ook. Dat zorgt meer dan eens voor een aha-erlebnis bij het publiek.
“Ik herinner me goed hoe een spreker voor een klas vertelde over zijn gevoel van eenzaamheid tijdens zijn jeugd. Het zich niet-begrepen voelen, zorgde voor opgekropte gevoelens met een foute reactie op een emotionele trigger tot gevolg. ‘Praat erover. Durf iemand te vertrouwen. Lukt het thuis niet, praat dan met een leerkracht, een oma, een buurvrouw, … Blijf er niet alleen mee zitten.’ Zijn boodschap kwam aan. Je zág de jongeren gewoon nadenken over hun eigen leven. Een magisch moment.”


Wil jij graag een Prison Talk boeken in jouw school/organisatie/bedrijf? Vraag meer informatie of boek een spreker via boekingprisontalk@bzn.be.

Heb je een detentieverleden en wil je daar constructief mee aan de slag als spreker? Of heb je professionele ervaring in detentie en wil je graag je steentje bijdragen als buddy? Neem vrijblijvend eens contact op via prisontalk@bzn.be.