Stef Bos over de spreuk

nov_spreuk

Vijftien jaar geleden al schreef zanger en liedschrijver Stef Bos een nummer dat ‘Minder Meer’ heet, over zijn verlangen naar een plek waar teveel niet bestaat. Nu, vijftien jaar later, lopen we nog steeds verloren in afgunst en onvrede, in onze begeerte naar meer. Stef tekent voor ons een landkaart, weg van steeds meer, richting de essentie, waar het leven over gaat. Want ‘minder meer is ook genoeg’.

Zo zou het leven niet zijn
Ik ben opgegroeid in de jaren zeventig. Aan de ene kant had je de oude, vaak religieuze waarden van de generatie voor ons. Waarden zoals respect en gehoorzaamheid. Anderzijds werden wij gevoed door de nieuwe ideeën van de jaren zestig, idealisme, vrijheid, creativiteit. Hoe dan ook, in beide denkpatronen speelde materie geen grote rol. Wij leerden dat het leven over andere zaken gaat.

Maar toen ik muziek begon te maken in de jaren negentig werd materie als het ware een nieuwe religie. Alles ging plots over geld. Over hoe je zo snel zo veel mogelijk geld kon verdienen. Als je succesvol wilde zijn, moest je strategisch denken, niet vanuit je hart. Ik keek om me heen en ik dacht, dit hadden wij toch niet afgesproken met elkaar. Zo zou het leven niet zijn. De hebzucht, de onvrede, wat leidt tot afgunst en ruzie, of op wereldschaal tot oorlog en geweld. Shopping centra die nieuwe kathedralen worden. Kopen als tijdverdrijf. Ik heb er ook even aan meegedaan, want dat is de stroom van je tijd. Maar tegelijk besef je, dit gaat nergens heen. Deze weg loopt dood. En hij leidt je weg van jezelf, van je eigen stem. Van wat je wil vertellen en wie je bent.

Materiële rijkdom en succes zijn dingen die je kortstondig geluk geven. Tot je plots merkt dat het een lege hoed is. Omdat wezenlijk geluk in heel andere dingen zit. In iets voor anderen kunnen betekenen. Samen verhalen vertellen. Schoonheid en bezieling. Allemaal zaken die je niet kan kopen. Laatst kwam ik bij de fietsenmaker hier in Wachtebeke. Hij is imker en hij vertelde me prachtige verhalen over hoe bijen als sociale wezens in een korf samen leven. Van een wezenloze schoonheid. De passie waarmee hij erover vertelde, dàt is ware rijkdom, onbetaalbaar.

Hoe meer we hebben, hoe minder we zijn
Hoe meer we hebben, hoe leger we ons voelen, hoe minder we zijn. Laat dat onze nieuwe mantra worden. Hoe meer we hebben, hoe minder we zijn. Materiële rijkdom maakt ons als mens armer. Minder verbonden met onze kern, met elkaar, met waar het leven echt over gaat. Het mooie is dat heel veel mensen dat beseffen.

Er ontwikkelt zich een spontaan netwerk waarbij mensen die genoeg hebben van dat opgelegde verlangen naar meer, elkaar opzoeken en elkaar versterken. Mensen die zich bewust zijn van de armoede van rijkdom, want dat is de essentie niet.

We móeten het over een heel andere boeg gooien, want als we de wereld overlaten aan de Putins en de Netanyahu’s dan komt het niet goed. De wereldorde die zij propageren, die gebaseerd is op steeds meer van alles wat ons uitholt als mens, die maakt ons kapot.

We moeten een tegenkracht ontwikkelen, mensen die handelen vanuit liefde, niet vanuit verdeel en heers, afgunst en haat. Mensen die zeggen: “Genoeg, dit willen wij niet meer.”
Ik ben daar heel optimistisch over. Het systeem van alsmaar meer haalt het niet van onze menselijke noodzaak aan minder meer. Aan meer essentie.

Het blaadje valt, maar de boom blijft
Voor mij is de essentie van dit leven de momenten dat je gelukkig bent. En geluk is het besef dat je deel bent van een groter geheel. Dat je dat wezenlijk tot in je botten voelt. De momenten dat je naar je kinderen kijkt, dat je met anderen samen bent, dat je iets bijdraagt. Niet de euforie van succes. Dat is hartstikke leuk, maar het is kortstondig. Uitverkochte zalen zijn mooi, ik ben er heel dankbaar voor, maar dat je samen met je publiek meegenomen wordt door de muziek, de verbondenheid die je op zulke momenten voelt, met elkaar, met het al, dat is magisch. Of dat gebeurt in een kleine theaterzaal of in de Lotto Arena, dat doet er niet toe.
Op zulke momenten worden wij een groter organisme. Ik ben omdat wij zijn. Als we elkaar niet hebben, hebben we niets.

Een blaadje aan een boom denkt misschien dat hij de boom is, dat het compleet is op zichzelf. Maar dat is natuurlijk niet zo. Het blaadje valt, maar de boom die blijft. De boom dat is het leven, de liefde, al die grote dingen waar wij deel van zijn. Als je naar de sterren kijkt en weet dat je deel bent van dat hele universum, dan vind je als mens je plek, dan weet je dat je er mag zijn. Dat is een vorm van geluk die je niet kan kopen.

We zijn gewoon even de weg kwijtgeraakt. We hebben een GPS gevolgd die ons de weg toonde naar meer, meer, meer. “Eindbestemming nog niet bereikt, we willen meer.” Maar zo rijden we ons te pletter. Het is een heilloze weg. Er is maar één weg en dat is naar elkaar toe, verbonden.

Download hier de maandspreuk →