Warmte in een enveloppe
Ik kwam binnen, en daar zat ze. Met een glimlach en warme ogen verwelkomde ze ons. Agnes, op het eerste zicht een doodgewone vrouw, met een ongewoon verhaal. Ze schraapte haar keel, dronk een beetje water en begon te vertellen. En de woorden die ze sprak, deden ons zwijgen.
Het begon allemaal met een simpel kaartje, een antwoord op een smeekbede van een jonge gevangene die via de nieuwsbrief van Amnesty International vroeg ‘Als er iemand is die het nog iets kan schelen of ik leef of doodga, stuur me dan een kaartje.’ Geraakt door de woorden van de man, deed Agnes datgene wat hij vroeg: ze stuurde hem een kaartje. En dat kaartje was het begin van jarenlange correspondentie met ter dood veroordeelden in Texas.
De stichting van Inside-Outside zorgde ervoor dat Agnes in contact kwam met andere schrijvers, mensen met hetzelfde doel: de gevangenen op Death Row wat warmte in een enveloppe sturen. Ook David was zo een gevangene die menselijkheid miste in zijn leven. De ten onrechte veroordeelde zwarte man was eenzaam, en hunkerde naar een lief woord, van wie dan ook. David en Agnes begonnen te schrijven. Een ontelbaar aantal brieven verspreid over een telbaar aantal jaren. Telbaar, want David zijn leven had een door het gerecht bepaalde houdbaarheidsdatum. Hij ging niet sterven door een gezondheidsprobleem, een accident, of ouderdom. En hij ging de restanten van zijn leven niet meer doorbrengen in een park, een huis, met familie of vrienden. Nee. David was veroordeeld tot jaren van eenzaamheid en kilte, gevolgd door een chemische dood met toeschouwers.
Hoe Agnes vertelde over hem, over die brede, struise man, deed mij triest glimlachen. Ze vertelde vol liefde over hoe hij haar schreef met warmte, met moed en met dankbaarheid. En bij haar bezoeken aan de gevangenis van Texas was dit niet anders. Altijd was de man blij haar te zien, hoe hard zijn leefomstandigheden ook waren. En altijd gaf hij haar een knipoogje wanneer hij zag dat ze het moeilijk had. Zelfs toen ze hem de dodelijke injectie gingen toedienen, gaf hij haar nog datzelfde knipoogje door het glazen toeschouwersraam. De vrouw die zijn eenzaamheid verjaagde, de man die haar leven verrijkte. Een onwaarschijnlijke duo dat mij heeft wakker geschud.
Onschuldig, toch veroordeeld. Hij verdiende het niet. Die eenzaamheid, jarenlang zonder sociaal contact, beroofd van zijn identiteit, geen enkel mens zou dit moeten ondergaan. Ook James, de man met wie Agnes nu nog schrijft, zal dit jaar zijn executie ondergaan. Schuldig, maar vol spijt. Beiden ondergaan ze een straf die de rechten van de mensheid overschrijdt.
Want, ja, veel mensen hebben onvergeeflijke dingen gedaan. Ja, veel mensen hebben dingen verwoest. Ja, veel mensen hebben anderen leed bezorgd. Maar, ja, ook die mensen hebben recht op menselijkheid.
Pauline
