Gevangenen of mensen die een gevangenisstraf uitzitten
Het tl-verlichte zaaltje heeft twee kleine ramen die uitgeven op een blinde muur. Dikke tralies voor het glas, prikkeldraad op de muur en een geel bordje met een zwarte bliksemschicht dat waarschuwt voor hoogspanning. Er is weinig twijfel mogelijk, we zijn deze ochtend in de gevangenis.
Langzaam schuiven we in het zaaltje van links naar rechts langs een lange tafel. Vijftien gevangenen en ik. Aan de linkerkant pakken we een kartonnetje uit een doos en stoppen daar achtereenvolgens twee ansichtkaarten, een agenda, een pen, een tandenborstel, een rolletje snoep, een chocoladekoek en een suikerwafel in. Aan de rechterkant van de tafel geven we het gevulde kartonnetje af, lopen terug naar de linkerkant en beginnen weer van voren af aan. Zevenduizend van deze kerstpakketten moeten worden ingepakt. We werken stevig door.
Tijdens het inpakken worden gaandeweg de verhalen verteld. De gevangenen komen uit Polen, Servië, Bosnië, Antwerpen-Noord. Diefstal, moord, huiselijk geweld, handel in drugs, straffen variërend van twee tot twintig jaar.
Hun dagen zijn monotoon, om zes uur ’s ochtends begint de dag, om half acht begint het werk, om drie uur worden ze gelucht en na het eten gaat om zes uur ’s avonds de deur van de cel op slot.
Het inkomen hier varieert, maar is steeds laag. "Wat we hier verdienen gaat naar sigaretten, frisdrank e.d. maar vooral naar telefoons met onze partner, kinderen of ouders, de huur van een tv in de cel (om bij te blijven met de samenleving), en het afbetalen van de schulden aan het slachtoffer en maatschappij."
Jerome zit twee jaar voor drugshandel. Eind december komt hij vrij. Met de meeste gevangenen kan hij het goed vinden en ook met de bewakers heeft hij over het algemeen weinig problemen. "Danny bijvoorbeeld is iemand die ik respecteer.’"Hij wijst naar de bewaker die juist een nieuwe doos wafels op de tafel zet. Ik vraag Danny hoe lang hij dit werk al doet. "Zesentwintig jaar," antwoordt hij. "Het is een mooi beroep, in al die jaren heb ik nog nooit problemen gehad." Hij hoeft niet lang na te denken als ik hem vraag hoe dat komt. "Ik behandel ze niet als gevangenen, maar als mensen die een gevangenisstraf uitzitten. En geloof me, dat is een groot verschil."
Rick De Leeuw
